කොල්ලන් තිදෙනෙක් හා කෙල්ලන් දෙදෙනෙක්. ඔවුහු උසස් පාසලේ ඉගෙනුම ලබමින් සිටි එකම පාසලේ මිතුරන් පස්දෙනෙක් වෙති. පස්දෙනාගෙන් එකෙකුටවත් තනි සිතීමක් තිබුණේ නැත. ඔවුහු කෑවේද, බීවේද, විනෝද වූයේද, සමාජ සේවයේ යෙදුණේද එකටමය. කොටින්ම කියන්නේ නම් ඔවුහු එකම රෑනේ කුරුල්ලෝ වූහ. ගසට පොත්ත මෙන් එකට බැඳී තිබූ ඔවුන්ගේ මේ මිතුදමෙන් එක් අයෙක් හදිසියේම අතැර දමන්නට අනෙක් සිවුදෙනා තීන්දු කොට තිබිණි. 

එහෙත් ඒ ඇයි? ඔහු නොදත් හේතුවද එයමය. ඔහු සුකුරු ටසාකිය. ඔහුගේ නම හා කිසිදු වර්ණයක් ගැළපුණේ නැත. එහෙයින්ම ඔහු සිතුවේ ඔහු කාටවත් ප්‍රයෝජනයක් නැති අවර්ණ මිනිසෙකු ලෙසටය. ඔහුගේ මිතුරන් දෙදෙනාගෙන් එකෙකුගේ නම අකමට්සු වූ අතර, එහි අරුත ‘ රතු වයින්’ විය. අනෙක් මිතුරා ‘නිල් සයුර’ අරුත් ගැන්වූ අවුම්ය. මිතුරියන් දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙකු සුදු පැහැ මුල අරුත් ඇති ෂිරෙන්ය. ඔවුන් සතර දෙනාගෙන් සිවුවැන්නිය කුරෝනෝය. එහි අරුත කළු කුඹුර යන්නය.

මේ වර්ණවත් මිතුරු සංයෝගයේ සිටි අවර්ණ මිතුරා සුකුරුය. අනෙක් සිවුදෙනා විසින් කිසිදු හේතු දැක්වීමකින් තොරව අතැරදා ඇත්තේ ඔහුවය. ඔහුගේ කතාව අපට කියනුයේ නූතනයේ ජපානයේ සිටින අතිවිශිෂ්ට ලේඛකයා වන හරුකි මුරකමිය. මනෝ විශ්ලේෂණීය ප්‍ර‘වේශයකින් මිනිස් ජීවිතයේ අඳුරු අහුමුලු පරීක්ෂාවට ලක්කරන මෙම අතිවිශිෂ්ට කෘතිය මුරකමිගේ ‘and his years of Pilgrimage’ ‘තීර්ථ යාත්‍රා‘වේ වසර ගණනාවක්’ නමින් සිංහලට පරිවර්තනය කරන්නේ මැනුවෙල් ජයසේකරය.

සිය ප්‍රාණසම මිතුරන් සිවුදෙනා තමාව හැර යාමත් සමග මැරි මැරී උපදින සුකුරු නොමැරී බේරෙනුයේ අනූ නවයෙනි. මිනිසෙකුට මිතුරන් තමාව හැර යාම දැරිය හැකිය. එහෙත් ඒ දරා ගැනීමට නම් සාධාරණ හෝ අසාධාරණ හේතු ප්‍රත්‍යයක් තිබිය යුතුය. එහෙත් කිසිදු හේතුවකින් තොරව මිනිසුන් ඔබව හැර යන්නේ නම් එය දරා ගැනීමට ලෙහෙසි නැත. තීර්ථ යාත්‍රා‘වේ වසර ගණනාව ගතවෙන්නේ සුකුරුගේ ජීවිතයේ මේ උභතෝකෝටිකයත් සමගය.

අවසානයේදී ඔහු ඔවුන් අමතක කර දමා සිත හදා ගැනීමට උත්සුක වුවද ඔහුට එය කළ නොහැකි කරුණක් බව ඒත්තු ගන්වන්නේ පසුව ඔහුගේ ජීවිතයට ඇතුළුවන සංචාරක කළමනාකරණ ක්ෂේත්‍රයක වැඩකරන අහම්බෙන් හමුවූ මිතුරියකි. ඔවුන් ඔහු හැරයාමේ සැබෑ හේතුව ආදරයද, වෛරයද, ඊර්ෂ්‍යාවද මේ හේතු සියල්ලමද ජීවිතයේ පවතින මේ ගුප්තාර්ථ සමුදායමද? දැන් ඔබ කුතුහලයෙන් බව මම දනිමි. එය ඔබ විසින්ම සන්සිඳවා ගත යුතු කුතුහලයකි. 

ප්‍රියන්ත ලියනගේ