කාන්තාවන්ට නොයෙක් වයස් සීමාවලදී වැලඳෙන රෝග හේතූවෙන් ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමට සිදුවේ. නමුත් ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමේ සැත්කම උදරය කපා සිදුකරන බැවින් ඉතා වේදනාකාරී වේ. මේ සඳහා වේදනාව අඩු, රෝගියාට වාසි රැසක් හිමිවන සැත්කමක් ලෙස 'යතුරු සිදුරු' හෙවත් 'ලැපරොස්කොපි' සැත්කම හඳුනාගත හැක. මේ පිළිබදව ඔබට සවිස්තරාත්මකව පැහැදිලි කිරීම සඳහා මහරගම පිළිකා රෝහලේ විශේෂඥ වෛද්‍ය සාරද කන්නන්ගර මහතා අප 'අද' හා සම්බන්ධ කරගත්තෙමු.
'යතුරු සිදුරු' ක්‍රමය මගින් ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමේ සැත්කම සමාන්‍යයෙන් සමාජයේ සිදුකරන දෙයක්. නමුත් ගර්භාෂය ඉවත් කිරීම සමාන්‍ය වශයෙන් සිදුවන්නේ උදරයේ කැපුමක් යොදා සිදුකරන ශල්‍යකර්මයක් ලෙසින්. මෙවැනි සැත්කමක් සිදුකිරීමට අවශ්‍ය වූ විට කැපුමක් කිරීමට අවශ්‍ය වන නිසා මෙහි විශේෂ අවාසිදායක බලපෑම් කිහිපයක් තිබෙනවා.
කැපුමක් යොදන විට ලොකු තුවාලයක් ඇති වන නිසා එයින් අධික කැක්කුමක් රෝගියාට ඇතිවිය හැකියි. ඒ වගේම විෂබීජ ආසාදන පවා ඇති වීමේ අවදානමක් මෙම සැත්කම තුළින් තිබෙනවා. ඒ වගේම පසුකාලීනව කාන්තාවන්ට හර්නියා වැනි රෝගී තත්ත්වයන් මේ ඔස්සේ ඇතිවීමේ වැඩි අවදානමක් තිබෙනවා. කෙසේ වෙතත් මෙලෙස විවෘතව කරන සැත්කම්වල එවැනි අසාදිත තත්ත්වයන් ඇති වීමේ වැඩි ඉඩකඩක් පවතිනවා. යතුරු සිදුරු සැත්කම ඩිම්බකෝෂවල ගෙඩි ඉවත් කිරීමටත් යොදා ගැනෙනවා.
අධික රැධිර වහනය, පිළිකා තත්ත්වයන් නිසා ගර්භාෂය ආශ්‍රිත සැත්කම් කිරීමට කාන්තාවන්ට සිදුවී තිබෙනවා. ගර්භාෂය ඉවත් කිරීම සඳහා වෙනත් රටවල භාවිත කරන දෙයක් තමයි %ලැපරොස්කොපි^ හෙවත් යතුරු සිදුරු ක්‍රමය යනුවෙන් හඳුන්වන්නේ. මෙවැනි සැත්කමක් මගින් බඩේ කැපුමක් සිදුකිරීමට අවශ්‍ය වන්නේ නැහැ. පොඩි සිදුරු තුනක් හෝ හතරක් පමණයි එහිදී ඇති වෙන්නේ. එක් සිදුරක් හරහා පෑන් බටයක් වැනි හැඩැති බටයක් ඔස්සේ කැමරාව ඇතුළු කරනවා. ඒ නිසා ගර්භාෂයේ රූපරාමු තිරයක් මගින් දැකගන්න පුළුවන්. ඉන්පසුව සියුම් උපකරණ භාවිත කරමින් සැත්කම සිදුකරනවා. එමගින් ඉවත් කරන ගර්භාෂය යෝනි මාර්ගය හරහා ඉවතට ගන්න පුළුවන්.
මෙම සැත්කමේ වාසි රැසක් තිබෙනවා. මෙහිදී සැත්කමෙන් පසුව එන වේදනාව ඉතාම අවමයි. සමාන්‍යයෙන් සැත්කමෙන් පසු මුත්‍රා පිටවීම සඳහා මුත්‍රා බටයක් දමන නමුත් මේ සැත්කමෙන් පසුව රෝගියාට තමන්ගේ කටයුතු තනිව කිරීමේ හැකියාවක් උදා වෙනවා. සැත්කමක් කළ විට දින 3ක් හෝ 4ක කාලයක් රෝහල්ගතව සිටීම සමාන්‍ය දෙයක්. නමුත් මෙම සැත්කම කළ පසුව ඊට පසු දිනයේම නිවසට යන්න පුළුවන්. කැපුම් තුවාල නොමැති නිසා ආසාදිත තත්ත්වයන් ඇති වීමේ ඉඩකඩ බෙහෙවින් අඩුයි. මෙම සැත්කම කළ පසු දින 2ක් හෝ 3ක් ඇතුළත පහසුවෙන් තම කාර්යයන් කරගනිමින් සමාන්‍ය පරිදි කටයුතු කිරීමේ අවස්ථාව උදා වෙනවා. මෙම සැත්කමෙන් වහනය වන රුධිර ප්‍රමාණයද ඉතාම අඩුයි. සමාන්‍ය මේස හැඳි 2ක පමණ ප්‍රමාණයක රුධිර වහනයක් පමණයි මින් සිදු වන්නේ. නමුත් සාමාන්‍ය සැත්කමක් සිදුකිරීමේදී රෝගියාගෙන් ලේ පයින්ට් එකක් වගේ ප්‍රමාණයක් අපතේ යනවා.
ලංකාවේ බොහෝ රජයේ රෝහල්වල මෙන්ම පෞද්ගලික රෝහල්වලත් 'ලැපරොස්කොපි' හෙවත් 'යතුරු සිදුරු' ශල්‍යකර්මය කරන්න පුළුවන්. නමුත් කාලවේලාවක් නොමැති වීම හෝ වෙනත් කරුණු කාරණාවන් නිසා මේ 'ලැපරොස්කොපි' ශල්‍යකර්මය සිදුකරන්නේ නැහැ. එනිසා ඒ වාසිය ගොඩක් රෝගීන්ට හිමිවන්නේ නැහැ. මහරගම පිළිකා රෝහලේ ගර්භාෂ පිළිබඳ සැත්කම් කිරීමේදී 'ලැපරොස්' ක්‍රමයට තමයි සිදුකරන්නේ. ඒ නිසා මේ වාසි තත්ත්වයන් රොගීන්ට හිමිවෙනවා. නාරීවේද වෛද්‍ය ක්ෂේත්‍රය තුළ සමාන්‍ය ගර්භාෂ සැත්මකට වඩා %ලැපරස්කොපි^ සැත්කම කිරීමේ ප්‍රතිශතය වැඩි අගයක් ගන්නවා.
යම්කිසි රෝගී තත්ත්වයක් නිසා ගර්භාෂය ඉවත් කිරීම සඳහා නිර්දේශයක් ලැබුණු විට මෙම 'ලැපරස්කොපි' සැත්කම කරන එක ඉතා හොඳයි. මෙය සිදුකිරීම සඳහා පහසුකම්ද රෝහල්වල තිබෙනවා. සැත්කම සඳහා සමාන්‍ය සැත්කමකට වඩා වැඩි කාලයක් ගතවෙනවා. සමාන්‍ය සැත්කම සඳහා පැයක පමණ කාලයක් ගතවන්නේ නම් පැය එක හමාරක් පමණ කාලයක් ^ලැපරොස්කොපි^ ශල්‍යකර්මය සඳහා ගත වෙනවා. අනෙක් කාරණය තමයි පුරුදු වූ පරිදි උදරයේ කැපුමක් මගින් ගර්භාෂය ඉවත් කරන්න වෛද්‍යවරුන් කටයුතු කරන නිසා මෙම සැත්කම සඳහා යොමු වීමේ ප්‍රමාණය ඉතා අඩුයි. හම්බන්තොට, අම්පාර වගේම කිලිනොච්චි වැනි දිස්ත්‍රික්කවල පිහිටි රෝහල් තුළ පවා මෙම සැත්කම සිදුකිරීමේ පහසුකම තිබෙනවා. රෝගීන්ට මෙවැනි සැත්කම් පිළිබඳ නිසි දැනුවත් කිරීමක් නොමැතිකමද එවැනි අවස්ථා මගහැරීමට එක් හේතුවක් වෙනවා.
ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමට විවිධ කාරණා බලපෑ හැකියි. ගර්භාෂයේ අක්‍රමවත් රුධිර වහනය ඉන් එක් හේතුවක්. එවැනි තත්ත්වයන් තුළ ඖෂධ මගින් ප්‍රතිකාර කිරීමට නොහැකි වූ විටක ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමට සිදුවෙනවා. කිසිම වේදනා නාශකයකට ප්‍රතිචාර නොදක්වන ඔසප් වීමේදී අධික වේදනාවක් ඇති වුණ හොත් අපට ගර්භාෂය ඉවත් කරන්න සිදුවෙනවා. ඒ වගේම ගර්භාෂයෙන් පිටත ගෙඩි හටගැනුණු විට අවයව ඇලීම් ඇති වෙනවා. මේ නිසා දරුණු කැක්කුමක් ඇති වන අතර, එවැනි අවස්ථාවලදී ගර්භාෂයෙන් පිටත ඇති ගෙඩි ඉවත් කිරීම සඳහාත් මෙම සැත්කම සිදුකළ හැකියි.
ඒ වගේම දරුවන් සිටින මවක් නම් ඇයට ගර්භාෂය ඉවත් කරන්නට නිර්දේශ කරනවා. ඒ වගේම පූර්ව පිළිකා තත්ත්ව තුළදීත් ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමට සිදුවෙනවා. ඒවගේම පිළිකා තත්ත්ව තුළදී අනිවාර්යයෙන්ම ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමට සිදුවෙනවා. රෝගී තත්ත්වයක් මත වයස්ගත කාන්තාවන්ගේ ඩිම්බකෝෂ ඉවත් කිරීමට සිදුවූවහොත් ඩිම්බකෝෂ පමණක් නොව ගර්භාෂයම ඉවත් කිරීමට යොමු වනවා. ඒ නිසා මෙවැනි නොයෙක් අවස්ථා තුළදී ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමට කාන්තාවන්ට සිදුවෙනවා.
මෙවැනි සැත්කමක් සිදුකිරීමට ප්‍රථම රෝගියා දියවැඩියාව, අධික රුධිර පීඩනය ආදී රෝගී තත්ත්වයන් තිබේදැයි නිර්ණය කරගත යුතුයි. ඒ අනුව වෛද්‍යවරයා හමු වී සම්පූර්ණ රුධිර පරීක්ෂාවක්, ඊ.සී.ජී පරීක්ෂණයක් සිදුකරගන්න අවශ්‍යයි. එමගින් සැත්කමට ප්‍රථම රෝගියාගේ ශරීරයේ හෘදය වස්තුව, අක්මාව, වකුගඩුව ආදිය හොඳ ක්‍රියාකාරීත්වයේ තිබේ දැයි වෛද්‍යවරයා පරීක්ෂා කළ යුතුයි. මන්ද සැත්කමට සිහිනැති කරන බැවින්. සමාන්‍යයෙන් සැත්කමක් සිදුකිරීමට පැය එකහමාරක් හෝ දෙකක් වැනි කාලයක් ගතවෙනවා. මෙම සැත්කම ඕනෑම වයස් කාණ්ඩයක සිටින කාන්තාවකට සිදුකරන්න පුළුවන්. සැත්කමෙන් සති තුනකට පමණ පසුව රෝගීයාගේ තත්ත්වය නැවතත් විමසා බැලීමක් සිදුකරනවා.
