මේ මොහොතේ ඔබ සිටින්නේ සතුටින්දැයි කිවහැක්කේ ඔබටම පමණකි. මන්ද එයට සත්‍යයම පිළිතුර ඇත්තේ ඔබ ළඟම මිස වෙන කිසිවෙකු ළඟ නොවන බැවිනි. අප ජීවිතයෙන් සොයනා සතුට එකිනෙකාට සාපේක්ෂ වන බැවින් එකෙකුගේ සතුටට හේතුවන දෙයම තවකෙකුගේ අසතුටටද හේතු විය හැකිය. ජීවිතයේ සැබෑ සතුට තුළ සාපේක්‍ෂතාවක් තිබිය නොහැක්කේද එබැවිනි. එනම් එය නිරපේක්‍ෂවම සැබෑ සතුටක් විය යුතුමය. එදා අප සිදුහත් බෝසතාණෝ කුමාර අවධියේ සිටම ජීවිතයේ සැප සහ සතුටෙහි උපරිමය ආස්වාදය අත්විඳිමින් සිටි මනුෂ්‍යයෙකු බව පැහැදිලි කරුණකි. කාම ලෝකයේ උපරිම ආස්වාදයක් විඳිමින් සිටියදී එම සතුටෙහි අවසානය මරණයකින් කෙළවර වන බවත්, අතරමැද ජීවිතයේ ඇති අවිනිශ්චිතතාවත්, රෝගයන්ගෙන් පෙළීමත්, දිනෙන් දින ශරීරය මහලු වන බවත් පැහැදිලිව පෙනෙන්නට ගත් ඉනික්බිති මෙම විසි නව හැවිරිදි කඩවසම් තරුණයා එය එසේ නම් මා සතුට යැයි මේ මොහොතේ අත්විඳින දෑ තාවකාලික දෙයක් පමණක් වේමැයිද අවබෝධ කර ගත්තේය. එනම් තමන් සොයාගත යුත්තේ මෙම තාවකාලික, සාපේක්ෂ සතුට නොව සදාකාලික සතුටක් යැයි සිතා සමස්ත තුන් ලෝක සත්ත්වයන්ගේම යහපත පිණිස සියල්ල අතහැර එම සතුට සොයා ගිය අප මහ බෝසතාණෝ, එම උත්තරීතර බුද්ධත්වයත් සමග නිර්වාණය නමැති එම නිරපේක්ෂ සතුට ළඟාකර ගත හැකි දහම ලෝකයාට දේශනා කළහ. එදා බුද්ධකාලීන සමාජයේ සිටි සුපින්වත් බුද්ධ ශ්‍රාවකයන් අතිවිශාල පිරිසක් එම දහම් සාගරයේ කිමිදෙමින් උතුම් වූ නිර්වාණයද සාක්ෂාත් කර ගත්හ. අතිවිශාල පිරිසකට අනෙකුත් මාර්ග ඵල සාක්ෂාත් කර ගනිමින් ජීවිතයේ නිරපේක්ෂ සතුටද ලබාගත හැකි වූහ. එය එසේ නම් සැබැවින්ම බෞද්ධයන් වන අප මේ මොහොතේ උත්සාහ කරන්නේ තවත් සාපේක්ෂ සතුටක් අපේ ජීවිතයට ළංකර ගැනීමටද? නැතහොත් අප ගෞතම සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ ලොවට පෙන්වා දුන් එම නිරපේක්ෂ සතුට ළඟාකර ගැනීමටද? මෙහි එන සෑම මනුෂ්‍ය චරිතයක්ම අවංකවම තම ජීවිතයේ සියලු සතුට අතහැර, බුදුරජාණන් වහන්සේ වදාළ උතුම් වූ නිර්වාණය නමැති නිරපේක්ෂ සතුට වෙනුවෙන් අවබෝධයෙන් වීර්ය වඩන උතුමන් වන්නේද එබැවිනි.
ගිහි නම - විමුක්ති මහින්දරත්න
වයස - අවුරුදු 30
පදිංචිය - ඕමානය,ශ්‍රී ලංකාව,
එංගලන්තය
පාසල - කොළඹ මහානාම, කොළඹ රාජකීය
රැකියාව - බැංකු කළමනාකරු, පරිගණක ජාලකරණ, සැලසුම් ප්‍රධානී
පියා - විද්‍යාඥයෙකි
මව - වෛද්‍ය ක්ෂේත්‍රෙය් විකිරණ ශිල්පිණියෙකි
? විද්‍යාත්මක පසුබිමක් තුළයි ඔබ වහන්සේ නිර්වාණය සොයා එන්නේ
මං දවසක වෛද්‍යවරයෙක් වෙයි කියල තමයි අප්පච්චි හිතුවේ. මොකද ගුරුවරයෙක් විදිහටත් සේවය කරපු අප්පච්චිගෙන් මම ඉගෙන ගත්තේ සියලු දේ දිහා භෞතිකවාදීව දකින්න. විද්‍යාවෙන් හැමදේම දකින්නයි මං උත්සාහ කළේ. දෙවියෝ සම්බන්ධයෙන් මට කිසිම විශ්වාසයක් තිබුණෙ නැහැ. අද මට දහම ගැන තියෙන හැඟීම එදා මට කොහොමටවත් තිබුණෙ නැහැ. අප්පච්චි පවා උනන්දු කළේ විද්‍යාත්මක පොත් කියවන්න. ඒ නිසා අපි පුරුදු වුණේ ඇහෙනවා නම්, දකිනවා නම්, පේනවා නම් විතරක් විශ්වාස කරන්නයි. ඒත් මං තුළ නිරායාසයෙන්ම තිබුණු දෙයක් තමයි දහම සම්බන්ධ කුතුහලය. අනික මම දහම් පාසල් යන්නත් පුරුදු වෙලා හිටියා. ඉංග්‍රීසි දහම් පාසලකටත් ගියා. අද මට සිංහල තේරුම් ගන්න බැරි ලෝක සත්ත්වයාට ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් ධර්ම දේශනා කරන්න ඒ ලබාගත් දැනුම සෑහෙන්න උදව් වෙනවා.
? ඔබ වහන්සේ විද්‍යාත්මක පසුබිමක ඉපදුණාට වෘත්තීය වශයෙන් තෝරා ගන්නේ බැංකු ක්‍ෂේත්‍රය
බැංකුවේ පරිගණක තාක්‍ෂණික අංශයේ තමයි මම සේවය කළේ. ඒත් මට මුලින් අවශ්‍ය කළේ වෛද්‍යවරයෙක් වෙන්න. ඒ නිසා මම උසස් පෙළ ඉවර වෙන්නත් කලින් එංගලන්තයට ගියා. එහෙදි තමයි වෛද්‍ය විද්‍යාව හැදෑරීම උදෙසා කටයුතු කරන්න පටන් ගත්තේ. පස්සෙ තේරුණා වෛද්‍ය විද්‍යාව කියන්නේ මේ තරම් අධික මුදලක් සහ ශ්‍රමයක් දරලා ගන්න තරම් වටිනා දෙයක් නෙමෙයි කියලා. මොකද මම ඒ කාලයේ වෛද්‍යවරුන්ගේ ජීවිතවල ඔවුන් සොයන සතුට ලැබෙනවාද යන්න ගැන හොය හොයා හිටියේ. අනික මම ඊට කලින් ඉඳන්ම ජීවිතයේ සතුට කියන්නේ මොකක්ද කියලා හෙව්වා. එතකොට තමයි තේරුණේ මේ තරම් අවිවේකී ජීවිතයක් ගත කරන්න මම මොකටද වෛද්‍යවරයෙක් වෙන්නේ කියලා. ඒ නිසා මම බැංකුවේ රැකියාවක් කරන්න හිතුවා. මුලින් වැඩ කරන්න හම්බ වුණේ මූල්‍ය අංශයේ. අවසානයේ මම වසර දෙකකට පස්සේ බැංකු සේවය අවසන් කළේ බැංකු කළමනාකරුවෙක් විදියට. ඉන් පස්සේ මම එතැනින් ඉවත් වුණේ පරිගණක ජාල ඉංජිනේරු ක්‍ෂේත්‍රයෙන් උපාධියක් හදාරන්න. මොකද මට මුල ඉඳන්ම ඒ අංශයෙන් ඉගෙනගන්න ආසාවක් තිබුණා. විශ්වවිද්‍යාලයෙන් විශිෂ්ට සම්මාන සහිත ගෞරව උපාධියක් ඇතිව පිටවූ මා ඒ අනුව බැංකුවේම ඊට සම්බන්ධ රැකියාවක් කළා. එතැනදී මං කළේ එහි තාක්‍ෂණික පද්ධති නිර්මාණය සහ සැලසුම්කරණය. එතැනදීත් මට ඉතා කෙටි කාලයකින් උසස්වීම් හතරකට එන්න හැකි වුණා. ඒ ගැන එහි සිටි බැංකු ප්‍රවීණයෙක් පවා පුදුම වුණා.
?ඒ අතරේ කොහොමද සද්ධර්මය හමුවෙන්නේ
දවසක් අපි එහේ ඉන්නකොට විනෝද සවාරියක් යන්න ලෑස්ති වුණා. ඒකට මගේ ගිහි කාලේ බිරිඳත් එක්වෙලා හිටියා. වාහනයේදී කෙනෙක් මට කිව්වා ගිහි ධර්ම දේශකයෙක් ඉන්නවා කියලා. ඒක අපි මීට කලින් අහල නැති දහමක් කියලා කිව්වා. අපට තියෙන ගැටලුවලට හිතන්න යමක් ඉතුරු කරන ඉතා ධාර්මික පිළිතුරු එතුමා දෙනවා කියලත් කිව්වා. ඒ නිසාම මම ඊළඟ ගිහි බණට ගියා. එතැනදී මට කෙනෙක්ව හඳුනගන්න ලැබුණා. මම එතුමාට ඉතින් සුපුරුදු ළෙන්ගතුකමට %කොහොමද මචං^ කියලා කතා කළා. පස්සෙ තමයි දන්නේ ඒ ධර්ම දේශකයාණන් වහන්සේ බව. එදා එතුමා පැය හතරක ධර්ම දේශනාවක් කළා. ජීවිතය කණපිට පෙරලුණේ එතැනින්.
?මතකද එදා අහපු ධර්ම දේශනාව
ඔව්. එදා අපි ඇහුවේ ජීවිතයේ යථාර්ථය පිළිබඳ ධර්ම දේශනයක්. අපි හැමෝටම තියෙන්නේ ආස්වාදය පසුපස්සේ ගමන් කරන ජීවිතයක්.
ඒ නිසා අපි ජීවත් වෙන්නේ අපි හිතින් මවාගත්තු ෆැන්ටසි ලෝකෙක. මුළාවකට අහුවෙලා අපි ඒ ගමන වෙනුවෙන් කොයිතරම් සතර මහ අපාගත වන වැඩපිළිවෙළකට යටත් වෙනවද කියලා තමයි එදා අවබෝධ වුණේ. අනිච්ච, දුක්ඛ, අනත්ත එදා තමයි තේරුණේ. මොකද අපි මෙතෙක් කාලයක් යෙදිලා හිටියේ සිද්ධාර්ථ කුමාරයාගේ චරිත කතාව ඉගෙන ගෙන අහන හැමදේටම එහෙයි^ කියන්න මිසක්, තථාගතයන් වහන්සේ සාරා සංඛෙයිය කල්ප ලක්‍ෂයක් පෙරුම් පුරලා දේශනා කළ ප්‍රඥාගෝචර දහම මොකක්ද කියන එක ගැන විමර්ශනය කරන්න නෙමෙයි. ඒ නිසා මේක නම් තථාගතයන් වහන්සේගේම දහමක් කියලා එදා මට තේරුණා.
?එතෙක් ඔබ වහන්සේ ගත කළ ජීවිතය ගැන කතා කළොත්
මං අවුරුද්ද පටන් ගන්නකොටම මගේ ජීවිතේ පැතිකඩ අටකින් සැලසුම් කරපු කෙනෙක්. මගේ අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍ය, මූල්‍ය, ආයෝජන, විවේකය, වගකීම් ආදී සියල්ලම ඒකට ඇතුළත්. මාස්පතා මං මගේ ඉලක්කවල ප්‍රගතිය පවා පරීක්ෂා කරනවා. සතිපතාත්, දිනපතාත් සැලසුම් සකස් කරනවා. ඒක මම ඉගෙන ගත්තේ බැංකු ක්‍ෂේත්‍රයේ රැකියාව කරන කාලෙදි. ඒ නිසා මම ඒ කාලෙදි ජීවිතය සාර්ථක කරන පොත්පත්, හඬපට, වීඩියෝ හුඟක් අධ්‍යයනය කළා. එංගලන්තයේදී ශාස්ත්‍රීය ගායනය පැත්තෙන් සංගීත කටයුතුවලත් යෙදුණා. රත්‍රන්වල ආයෝජනය කළා. බිට්කොයින්වල ආයෝජනය කළා. ඒවායෙන් බොහෝ සෙයින් ලාභ ලැබුවා. මිලියනපතියෙක් වෙන්න අවශ්‍ය පසුබිම හදාගත්තා. මගේ බිරිඳටත් නිකරුණේ මුදල් නාස්ති කරන්න කිසිදු අවශ්‍යතාවක් ඇති වුණේ නැහැ. අනික ඇය බොහොම සරල කෙනෙක්. අත්පත් කරගන්නවාට වඩා තියෙන දේත් දන් දෙන්න පුරුදු වුණු කෙනෙක්. ඒ එකතුවීමත් හරි පුදුමයි. පොඩි කාලේ අපි දෙන්නම ජීවත් වුණේ ඕමානයේ. ඇය පළමු පන්තියේ සිටම මගේ පාසල් මිතුරියක්. ඇය තමයි මට ඉංග්‍රීසි කියලා දුන්නේ. අන්තිමට ඕමානයේ සිට ලංකාවට එද්දි මට සිංහල හරියට බෑ. ඕනෑම දෙයක් අධිෂ්ඨාන කළොත් ඒක හරියටම කරන්න මම ඉස්සර ඉඳන්ම පුරුදු වෙලා සිටි නිසා පස්සේ මම සිංහල පන්තියේ පළමුවැනියා වෙන මට්ටමට ආවා. ඒ නිසයි මට අද සිංහලෙන් සහ ඉංග්‍රීසියෙන් දෙකෙන්ම ධර්ම දේශනා පවත්වන්න පුළුවන් වෙලා තියෙන්නේ. මගේ බිරිඳ වෘත්තියෙන් ගුරුවරියක්. විවාහයෙන් පසු අපි දෙදෙනා එංගලන්තයේ පුරවැසිභාවය ලබාගත්තා. අපි දෙදෙනා එකතුවෙලා සුනාමි නිසා අවතැන් වුණ දරුවන්ට ආධාර කළා. නොකඩවා සෑම මාසෙකම එංගලන්තයේ ගමේ පන්සලට දන් පූජා කළා. ධර්මය හමු වුණාට පස්සේ ලංකාව වටේ ත්‍රිපිටක ජූජා කිරීමේ වැඩපිළිවෙළකුත් දියත් කළා. ඒ වගේම තවත් මුදලකුත් අනවබෝධයෙන්ම එකතු කළා. මොකද අපි දැනන් හිටියේ නැහැ අපි මේ මොකටද ඉතුරු කරන්නේ කියලා. පැවිදි වෙන්න ඔන්න මෙන්න තියෙද්දි තමයි අපිට මේ මුදල් එකතු කළේ ශාසනය වෙනුවෙන් කියලා අවබෝධ වුණේ. අනික මම දහම හමු වුණා කියලා රැකියාව නැවැත්වුවේ නැහැ. මගෙන් විය යුතු දේ තවත් හොඳට කළා. පැවිද්දට අවසර ගනිද්දිත් බිරිඳගෙන් බාධාවක් ආවේ නැහැ. ඇයට පැවිදි වෙන්නත් මට තරම් අමාරු වුණේ නැහැ. මොකද අපේ ගෙදරින් ඇහුවේ ඇයි මෙච්චර අවදානමක් අරගෙන පැවිදි වෙන්නේ කියලයි. ඇයි මෙච්චර ඉක්මන් වෙන්නේ කියලයි. ඇය මම පැවිදි වෙන්න හිතපු වෙලාවේ කිව්වේ ආපහු එන්න වුණොත් බාරගන්න බලාගෙන තව ටික කාලයක් ඇය රැකියාව කරගෙන ඉන්නම් කියලයි. ඇය දැන් දසසිල් මාතාවක්. බොහෝම හොඳ අවබෝධයකින් තමයි අද අපි මේ ගමන ආවේ.
?සද්ධර්මය අවබෝධ වීම කොහොමද බුද්ධ චීවරය දරන්න හේතුවක් වෙන්නේ
ගිහි ජීවිතයේ ඉඳන් වුණත් නිවන් දකින්න බැරි නැහැ. හැබැයි ඒ ගමන යන්න වෙන්නේ බයිසිකලයෙන්. මගේ ජීවිතය ගැන එක මොහොතක්වත් විශ්වාස කරන්නේ නැති මං මේ ගමන යන්න හදන්නේ රොකට් එකෙන්. මොකද මට මේ සංසාරේ මොනතරම් තුච්ඡයිද කියලා අවබෝධ වෙලා ඉවරයි. ඒ නිසා ආයේ මනුෂ්‍යයෙක් තියා දෙවියෙක්, බ්‍රහ්මයෙක් වෙන්නවත් මට ඕනකමක් නැහැ. කොහේ ගියත් තියෙන්නේ මහා පෙළීම් ගොඩක්. අනික බුද්ධ චීවරයත් එක්ක මට මේ ගමන යන්න අවශ්‍ය සත්පුරුෂ සේවනය ඉතා ඉක්මනින් ලැබෙනවා. පැවිද්ද කියන්නේ නිදහස් අහස මෙන් දවසින් දවස අත්හැරීමෙන් ලැබෙන නිරපේක්ෂ සුවය මේ අත්භවයේදීම අත්විඳින්න පුළුවන් උතුම් අත්දැකීමක්. තව කෙනෙකුට මේ මාර්ගය පහසුවෙන් අවබෝධ කරලා දෙන්න පුළුවන් වෙන්නෙත් එතකොටයි.
?අවබෝධයෙන් වුණත් දෙමවුපියන්ට අකීකරු වෙලා පැවිදි වීම දහමට ගැළපෙනවාද
අම්මා කොච්චර කෝච්ච්යට පනින්න කිව්වත් අපි පනිනවද? දෙමවුපියන් අපිව මේ ලෝකෙට බිහි කළා තමයි. ඒත් අපි තමයි අපේ තීරණ ගත යුත්තේ. මං අපායට ගිය දවසට කවුද මාව බේරා ගන්නේ? අසනීප වුණොත් ගිය භවයේ ඔබේ දෙමවුපියන් ඇවිත් අක්ෂි දානයක්, හදවතක් දෙයිද? ඒ නිසා අපි අපේ ජීවිතය අවබෝධයෙන් ගත කළ යුතුයි. හරියට ගත කළ යුතුයි. පණ තියෙන තාක් කල් ජීවිතය කියන ප්‍රශ්න පත්‍රයට උත්තර ලියන එක නෙමෙයි සැබෑ සතුට කියන්නේ. අනික හුඟක් දෙමවුපියන් දරුවෙක් හදන්නේ පෙළීමකට පිළියමක් විදියට ඔවුන්ගේ සතුට වෙනුවෙන්. ඒත් සැබෑ සතුට දරුවා හරි හොයා ගත්තොත් ඔවුන්ට කොයිතරම් සතුටුද? ඒ නිසා මමත් අපේ අම්මගෙන් පැවිදි වෙන්න අවසර ඉල්ලද්දි ඇහුවේ මාව ගෙනාවේ දරුවෙක් විදිහටද, වහලෙක් විදිහටද කියලයි. එහෙම බැලුවාම වහලෙක් විදිහට මාව ගෙනාවා නම් මට මේ ලෝකේ ලොකුම අසාධාරණය කරල තියෙන්නේ ඔයාලා නේද කියල මම ඇහුවා. හැබැයි මම ඒක ඇහුවේ ඒ අය ඉන්න තැන ඒ අයටම අවබෝධ කරදෙන්න මිසක් අංශු මාත්‍රයක වෛරී හිතකින් නෙමෙයි.
එයාලා මම වෙනුවෙන් කළ කැපවීමට මම සදා ණයගැතියි. ඒ ණය මට පියවන්න පුළුවන් වෙන්නෙත් මගේ අම්මවයි, අප්පච්චිවයි සතර අපායෙන් මුදවාගත හැකි ධර්මයක් දීමෙන් පමණයි. ඒ වෙනුවෙන් පළමුව මං ධර්මය අවබෝධ කර ගත යුතුයි. ඒ නිසා මගේ අධිෂ්ඨානය ආයේ මේ ලෝකෙට දරුවෙක් ඉපදුණොත් ඒ මම නොවේවා යන්නයි.
?ඒත් සැලසුම් සහගත ජීවිතයකට පුහුණුවුණු ඔබට ඒ පුහුණුවීමෙන් ගැලවෙන්න ලේසි නැහැ
මට එවැනි සැලසුම් සහගත ජීවිතයක් ගත කරන්න සිද්ධ වුණේ මගේ කැමැත්තට මේ ජීවිතේ ගත නොවෙන නිසා. අපි කන්නේ කැමැත්තටද නැත්නම් බඩගින්න දැනෙන නිසාද? ඒකෙන් අපට නිදහස් වෙන්න සිද්ධවෙලා තියෙනවා. ලෙඩට, මරණයට මුහුදෙන්න අපට සිද්ධවෙලා තියෙනවා. පැවිදි වුණත් මමත් ජාති, ජරා, ව්‍යාධියට අහුවෙලා ඉවරයි. ඒ නිසා යහපත් ජීවිතයක් වෙනුවෙන් මටත් එවැනි වැඩපිළිවෙළකට යටත් වෙන්න සිද්ධ වුණා. ඒත් මේ ලෝකේ සියල්ලම අනිච්චයි. අපේ කැමැත්ත අකමැත්ත වෙන දේවල්වලට අදාළ නැහැ. ඒ නිසා මට මගේ ගිහි අරමුණු පැහැදිලි වුණු දා පටන් ඒ වෙනුවෙන් මහා සංඛාර පොදි පිටින් වඩන්න සිද්ධ වුණා. හැබැයි මම එදා පුහුණු වුණු සැලසුම්කරණය අදටත් භාවිත කරනවා. මගේ දවස ගත වෙන්නේ සැලසුම් සහගතව. ඒ නිසා ඒකෙන් මට අවැඩක් වුණේ නැහැ. ඉලක්කය වෙනස්වෙලා තියෙනවා. ඒකයි එකම වෙනස.
?කලාත්මක පරිසරය කොහොමද සද්ධර්මයට බලපෑම් කරන්නේ
නිවන් දකින්න නම් කලාව කරලා හරියන්නේ නැහැ. රූප, වේදනා, සංඥා, සංඛාර, විඥාන තුළින් ඇස, කන පිනවීම තමයි කලාව කියන්නේ. ඒ නිසා නිවන් දැකීමයි, කලාවයි කියන්නේ හාත්පසින්ම වෙනස්. හැබැයි බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ පවා දුෂ්කර ක්‍රියා කරන සමයේ වීණා වාදකයෙක් තමන්ගේ වීණාවේ තත් තද කරන, බුරුල් කරන විදිහ දැකලා ඒ හරහා යම් දහමක් අවබෝධ කරගෙන තියෙනවා. මොකද තථාගතයන් වහන්සේ අපට නිවන් දකින්න කිව්වේ මේ ලෝකේ ඉඳගෙනමයි. සෝතාපන්න වෙනවා කියන්නේ වෙනස් විදිහට දකින්න පුළුවන් වෙනවා කියන එකයි. ඔවුන්ට පුළුවන් අහන, දකින හැමදේම නිවන පැත්තට හරවගන්න. උදාහරණයකට භික්ෂූන් වහන්සේලා පිරිසක් නියරක් දිගේ වඩිද්දි නෙළුම් කවියක් අහල අරිහත්භාවයට පත්වුණු සිදුවීම්ද බුද්ධ කාලේ වාර්තා වෙලා තියෙනවා. නෙළුම් කවියක් අහලා කෙනෙක්ට සෝතාපන්න වෙන්න බැහැ. සෝතාපන්න වුණ කෙනෙක්ට ඒ ඇසුරින් අරිහත්භාවය දක්වා ඉතිරි මග ඵල පූර්ණය කරගන්න නම් පුළුවන්. ඒකට නෙළුම් කවියක්ද, රොක් සංගීතයක්ද කියන එක අදාළම නැහැ. මට මතකයි මගේ ගුරු ස්වාමීන් වහන්සේ මට දවසක් කිව්වා. “අතහරින්න. එතකොට නවතියි” කියලා. ඒ කිව්වේ ගිහි කාලේදි ගුවන්තොටුපළේ ට්‍රොලිය මට පෙන්නලා. ඒකත් ඇති කෙනෙක් නිවනට හරවගන්න. කලාකරුවාටත් තමන්ගේ ඇසින් ඒ දේ අත්දකින්න පුළුවන්. ඒකට ගහෙන් වැටෙන කොළයක් වුණත් පාදක වෙන්න පුළුවන්. රහතන් වහන්සේ නමක් කියන්නේ කිසිම දෙයකට ඇලෙන්නේවත්, ගැටෙන්නෙවත් නැතුව කටයුතු කරන උත්තමයෙක්. ඒ තැනටයි අප යා යුත්තේ. මට ඕනේ කෙනෙක්ව කෑලි කෑලිවලට කැපුවත් මගේ ඇහැට එක කඳුළක්වත් නොනැගෙන තැනට මගේ හිත පත්කර ගන්න. මොකද ඒ පියවා ගන්නේ ගනුදෙනුවක්. තථාගතයන් වහන්සේ නමක් පහළ වෙන්නේ මිනිස්සුන්ව සතර මහා අපායෙන් මුදාගන්න. එහෙම නැතුව ගනුදෙනු පියවන්නවත්, ඒවාට මැදිහත් වෙන්නවත් නෙමෙයි. නිවන් අවබෝධ කර දිය හැකි පිරිස් ඉන්නවා නම් ඔවුන්ට නිවන් අවබෝධ කර දෙන්නයි උන්වහන්සේ මහා කරුණාව පාන්නේ. ඒ නිසා සංසාරගත ගනුදෙනුවලට මැදිහත් නොවී නිවනට මග සකසා ගැනීමයි කළ යුත්තේ.
?දරුමල්ලන් ගැන නොසිතාම ඔබ වැනි දක්‍ෂ විනීත සිංහලයන් තාරුණ්‍යයේදීම නිවන සොයා පැවිදි වීමෙන් සිදුවෙන්නේ සිංහලකමට, බෞද්ධකමට හානියක් වීම නොවේද
සීහ හෙළයා මුලින්ම විනාශ කරන්න මග කියාදුන්නේ තථාගතයන් වහන්සේ. සීහ හෙළයට බුදුන් වහන්සේ දේශනා කළේ ඉපදුණොත් මේ දුක් සියලු දේටම උරුමකම් කියනවා කියලයි. වහ වහා සසරින් නිදහස් වෙන්න කියලයි. වහ වහා නිවන් දකින්න කියලයි. ඉපදෙන වැඩපිළිවෙළ නවත්තගන්න කියලයි. මොකද බෞද්ධයෝ කියන්නේ ජීවිතයේ විඳින්න පුළුවන් උපරිම සැපය විඳගන්නට හැකි පිරිසක්. සතුටින් සිටීම උදෙසායි මේ වැඩපිළිවෙළ කරගෙන යන්නේ. දේවල් අත්හැරෙද්දියි ඒ අපරිමිත සතුට දැනෙන්නේ. මොකද අපිට අත්හැරෙන්නේ අපි හිතෙන් මවාගත්තු ෆැන්ටසි ලෝකේ.
?දැන් මොකක්ද එදා ගත්තු තීරණේ ගැන හිතෙන්නේ
මම මේ ජීවිතේ පමණක් නොවෙයි මුළු සංසාරෙටම ගත්තු හොඳම තීරණේ තමයි මේක. මේ තරම් සතුටක් මම කවදාවත්ම අත්විඳලා නැහැ. දවසින් දවස අතහැරෙන්න හැරෙන්න මහා චිත්ත සුවයක් මම විඳිනවා. අපේ ගෙදර අය මගෙන් සැප දුක් කොහොමද කියලා ඇහුවමත් දැන් මට ඒ ප්‍රශ්නෙට දෙන්න පුළුවන් සැප ගැන උත්තරයක් විතරයි. අනිත් එකට දෙන්න මට දැන් උත්තරයක් නැහැ.
