ඊනියා “චීන ණය උගුල” එක්සත් ජනපදය සහ තවත් සමහර බටහිර රටවල් වගකීමෙන් බැහැර කිරීමට සහ දොස් පැවරීමට ගොතන ලද බොරුවක් බව චීන විදේශ අමාත්යාංශයේ ප්රකාශක වැන්ග් වෙන්බින් පවසයි.
"චීනයට එරෙහි ඔවුන්ගේ චෝදනාව සරලව පිළිගත නොහැකියි" වැන්ග් අප්රිකානු සංචාරයේදී එක්සත් ජනපද රාජ්ය ලේකම් ඇන්ටනි බ්ලින්කන් විසින් කරන ලද චෝදනාවට ප්රතිචාර වශයෙන් පැවසීය.
වැන්ග් පැවසුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් ප්රධාන වශයෙන් වාණිජ සහ බහුපාර්ශ්වික ණය දෙන්නන්ගෙන් ණය ලබා ගන්නා බවයි. ලෝක බැංකුවේ ජාත්යන්තර ණය සංඛ්යාලේඛනවලට අනුව, 2020 අවසානය වන විට, අඩු ආදායම්ලාභී සහ පහළ මධ්යම ආදායම්ලාභී රටවල් 82ක රාජ්ය බාහිර ණය සඳහා වාණිජ සහ බහුපාර්ශ්වික ණය හිමියන් පිළිවෙලින් 40% සහ 34%ක් විය.
ද්විපාර්ශ්වික නිල ණය හිමියන් 26%ක් සහ චීනය 10%ට වඩා අඩුවෙන් ලබා ගත් බව වැන්ග් පැවසීය.
මෑත වසරවලදී, සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් ප්රධාන වශයෙන් බටහිර වාණිජ ණය හිමියන්ගෙන් සහ බහුපාර්ශ්වික ආයතනවලින් ඔවුන්ගේ නව ණය ලබාගෙන ඇති බව ඔහු පැවසීය. ලෝක බැංකු සංඛ්යාලේඛනවලට අනුව, 2015 සහ 2020 අතර, ඩොලර් බිලියන 475.2 ක අඩු ආදායම්ලාභී සහ පහළ මධ්යම ආදායම් ලබන රටවල රාජ්ය ණයවලින් වාණිජ, බහුපාර්ශ්වික සහ ද්විපාර්ශ්වික නිල ණය පිළිවෙලින් 42%, 35% සහ 2%3 ක් විය.
බොහෝ වාණිජ ණය, නැතහොත් සමස්ත නව ණයවලින් 39%ක්, ජාත්යන්තර මූල්ය වෙළඳපොලේ ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කර මගින් මූල්යනය කරනු ලැබේ. ප්රධාන ණයගැති රටවල් 31ක් පිළිබඳව යුරෝඩෑඩ් විසින් කරන ලද පර්යේෂණයකින් හෙළිවී ඇත්තේ එම රටවල ස්වෛරී බැඳුම්කරවලින් 95%ක්ම බටහිර මූල්ය ආයතන විසින් රඳවාගෙන ඇති බවයි.
සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල මධ්යම හා දිගුකාලීන ණය ගෙවීම ප්රධාන වශයෙන් බටහිර වාණිජ ණය හිමියන්ට සහ බහුපාර්ශ්වික ආයතන වෙත ගලා යන බව ඔහු අවධාරණය කළේය.
ලෝක බැංකු ඇස්තමේන්තුවලට අනුව, අඩු ආදායම්ලාභී සහ පහළ මධ්යම ආදායම් ලබන රටවල් ඉදිරි වසර හත තුළ ඩොලර් බිලියන 940ක් වටිනා වාරික හා පොලී ආපසු ගෙවීමට සිදුවේ. බටහිර වාණිජ ණය හිමියන්ට ඩොලර් බිලියන 356.6ක් සහ බහුපාර්ශ්වික ආයතනවලට ඩොලර් බිලියන 273ක් ඇතුළුව, ගෙවිය යුතු මුළු ගෙවීම 67%කි.. ඔවුන්ගේ මුළු ගෙවීම්වලින් 14%ක් හෙවත් ඩොලර් බිලියන 130.8ක් පමණක් චීන රජයට සහ වාණිජ ආයතන වෙත ලැබෙනු ඇත.
ඔවුන් ස්වෛරී බැඳුම්කර හිමියන්ට ඩොලර් බිලියන 300කට වඩා ගෙවීමට සිදුවනු ඇති අතර, ඒවායින් බොහොමයක් බටහිර මූල්ය ආයතන වන අතර, පැහැදිලිවම ණය ගන්නා රටවලට ණය සේවා පීඩනයේ විශාලතම මූලාශ්රය වන බව වැන්ග් පැවසීය.
බටහිර වාණිජ ණය දෙන්නන්ගෙන් ණය ගැනීම චීනයට වඩා බෙහෙවින් මිල අධික බව ඔහු පැවසීය. උදාහරණයක් ලෙස අප්රිකාව සැලකීමේදී, ලෝක බැංකු දත්ත මත පදනම්ව එක්සත් රාජධානියේ ණය යුක්තිය පිළිබඳ ඇස්තමේන්තුවලට අනුව, අප්රිකානු රටවලට චීනයේ නිල සහ වාණිජ ණයවල පොලී අනුපාත වෙනත් රටවලින් වාණිජ ණය සඳහා වන පොලී අනුපාතයට (සියයට 5) වඩා අඩුය. අප්රිකානු සංවර්ධන බැංකුව විසින් අනාවරණය කරන ලද සංඛ්යාවලට අනුව, ඒවා වසර 10ක රජයේ බැඳුම්කරවල පොලී අනුපාතවලට වඩා (සියයට 4-10) බෙහෙවින් අඩු ය.
මීට අමතරව, චීනය විසින් සපයනු ලබන ස්වෛරී ණය ස්ථාවර පොලී අනුපාතයක් සමඟ එන අතර බටහිර වාණිජ ණය හිමියන් බොහෝ විට උච්චාවචන පොලී අනුපාත යෙදේ. එක්සත් ජනපද ඩොලරය එහි අනුපාත ඉහළ දැමීමේ චක්රයට ඇතුල් වනවිට, ණයගැති රටවල් ආපසු ගෙවීමේ පීඩනයට මුහුන දෙමින් සිටින බව වැන්ග් පැවසීය.
බටහිර වාණිජ ණය හිමියන් සහ බහුපාර්ශ්වික ආයතන ගෝලීය ණය සහන සහ සේවා අත්හිටුවීමේ ප්රයත්නයෙන් ඉවත්ව සිටින බව ප්රකාශකයා පෙන්වා දුන්නේය.
චීනය G20 ණය සේවා අත්හිටුවීමේ මුලපිරීම ක්රියාවට නංවා ඇති අතර, එම උත්සාහයට විශාලතම දායකයා වේ. ඊට හාත්පසින්ම වෙනස්ව, බටහිර වාණිජ ණය හිමියන් සහ බහුපාර්ශ්වික ආයතන, ඔවුන්ගේ ණය ශ්රේණිගත කිරීම පවත්වා ගැනීමට අවශ්ය බව කියා සිටි අතර, එම නිසා එම උත්සාහයේ කොටස්කරුවන් වීම ප්රතික්ෂේප කර සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල ණය බරින් මිදීමට සමානුපාතික දායකත්වයක් ලබා දීමට අපොහොසත් වී ඇති බවද වැන්ග් සඳහන් කළේය.