ගෙවීගිය වසර මෙරට කෘෂි ක්ෂේත්‍රයට බලපෑ සේනා දළඹු උවදුර ජනතාවට අදටත් අත් කරන්නේ භීතියකි. මේ වනවිටත් යල කන්නයේ වගාව ආරම්භයත් සමග නැවතත් ගිය අවුරුදු අවසානයේ තමන් ආර්ථික වශයෙන් මෙන්ම කායික වශයෙන් පමණක් නොව මානසිකවද අසරණ කළ සේනා දළඹු උවදුර පැතිර යා හැකිද යන කුකුස ඔවුන් තුළ තවමත් තිබේ.

ආගම සහ භීෂණය අතර ඇත්තේ විසංවාදී සම්බන්ධයකි. ලෝකයේ සෑම ආගමකින්ම පාහේ පතනු ලබන්නේ සාමයයි. එම ආගම්වල පරම ආත්ම ලාභයක් වන්නේද සාමයයි. එහෙත් ලෝක ඉතිහාසය ගත් විට මිනිසුන් අතර භීෂණය ව්‍යාප්ත වීම සඳහා ආගම් බලපා ඇත.

පාස්කු ඉරිදා ශ්‍රී ලාංකික ජනතාව අත්විඳි අතිශය අමිහිරි අත්දැකීමත් සමග මෙරට රාජ්‍ය ආරක්ෂාව හා බුද්ධි අංශ ක්‍රියාකාරීත්වය පිළිබඳව ප්‍රශ්න කෙරෙන තත්ත්වයක් නිර්මාණය වී තිබේ. ඒ පිළිබඳ මෙම කාලීන සාකච්ඡා සටහන ගෙන එන්නේ හිටපු යුද හමුදාපති ජෙනරාල් දයා රත්නායක මහතා සමගිනි.

පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරයෙන් සති තුනකටත් අධික කාලයක් ඉක්ම ගොස් ඇතත්, තවමත් ජන ජීවිතය යථා තත්ත්වයට පත්කිරීමට රජය අපොහොසත්වී තිබේ. මේ හේතුවෙන් දිනෙන් දින රට අගාධයට යන තත්ත්වයක් දක්නට ලැබේ. රජය දැන්වත් එකිනෙකාට චෝදනා කර ගැනීමකින් තොරව මෙම ගැටලුව විසඳා ගැනීම වෙනුවෙන් කටයුතු කළ යුතුව තිබේ.

අපි මෙච්චර වෙලා කතා කරපු ඒවා අහගෙන හිටියේ අපේ දුක විතරයි. නමුත් අපි අර මැරෙච්ච 250 දෙනොගේ ඒගෝල්ලන්ගේ දූවරු අම්මලා තාත්තලාගේ දුක ඔයගොල්ල දන්නේ නැද්ද ඒක තමා මට තියෙන දුක. ඉතින් මෙතන ඇවිල්ලා ඔයගොල්ලන්ගේ අමාරුකම් හිතන්න එපා. අර 250 දෙනා ගැන පොඩ්ඩක් හිතන්න. ඒගොල්ල ගැන දුක් වෙන්න. ඒගෝල්ල ගැන තැකීමක් තියන්න

ශ්‍රී ලංකාවේ ඉපැරණි රාජධානි ආශ්‍රිත පුරාවිද්‍යාත්මක උරුමයන් මෙරට අභිමානවත් ඉතිහාසය හොඳින් කියාපාන අතර, ශ්‍රී ලංකාවට නොමඳ සංචාරක ආකර්ෂණයක් ලැබීමටද මෙම පුරාවිද්‍යා උරුමයන් ප්‍රධානතම හේතුවක් වී තිබේ. මෙම සාකච්ඡා සටහන තුළින් ගෙන එන්නේ ශ්‍රී ලංකාව වටා පිහිටි සාගරයේ පතුලේ සැඟවී ඇති ශ්‍රී ලාංකික සමුද්‍ර පුරාවිද්‍යා උරුමයන් ලෝකයට නිරාවරණය කෙරෙන සමුද්‍ර පුරාවිද්‍යාවේ ආගමනය පිළිබඳවයි. ඒ සඳහා අප ගාල්ල සමුද්‍ර පුරාවිද්‍යා ඒකකයේ, සමුද්‍ර පුරාවිද්‍යා නිලධාරී ඩ

පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරයෙන් පසුව රටේ පවතින ආරක්ෂක තත්ත්වය පිළිබඳ දින දෙකක පාර්ලිමේන්තුව කල් තැබීමේ විවාදයක් පාර්ලිමේන්තුවේදී පැවැත්වීමට සැලසුම් කර තිබේ. එහි පළමු දිනය ලෙස ඊයේ(07දා) එම විවාදය පැවැත්වුණ අතර, එහිදී පක්ෂ විපක්ෂ මන්ත්‍රීවරුන් මෙවැනි අදහස් ඉදිරිපත් කළහ.

ඉස්ලාම් ලෝකය යනු අතිශයින් විවිධත්වයකින් යුක්ත වූවකි. ඉස්ලාමයේ ප්‍රධාන වශයෙන් මූලික ශාඛා තුනක් හඳුනා ගැනීමට හැකිය. ඒවා නම් සුන්නි, ෂියා සහ කවාරිජ් ගුරුකුලයි.

තිස් වසරකට පසු දිනාගත් නිදහස වසර දහයක් ගතවන විට අපට අහිමි වී තිබේ. කෙටි කාලයක් තුළ අරගල කිහිපයකට මුහුණදුන් රටක් ලෙස මෙරට ආරක්ෂාව අදට වඩා හෙට තිබිය යුතුය. එහෙත් ගෙවී ගිය වසර හතරක් පමණ කාලය තුළදී මෙම සංකල්පය ක්‍රියාත්මක කිරීමට පාලකයන් ඇතුළු වගකිවයුතු පාර්ශ්ව කටයුතු කළේ නැත. ගෙවී ගිය කාලයේදී මේ රටේ ප්‍රධාන තැනක්දී තිබුණේ යහපාලන සංකල්ප ක්‍රියාත්මක කිරීමට හා සංහිඳියාව ඇති කිරීමටත්, ජාතීන් අතර සමගිය ඇති කිරීමටත්ය. මෙවැනි දේවල් රටකට අත්‍යවශ්‍යම දේවල් වන

අඳ ගොවීන්ද අනෙකුත් ගොවීන් මෙන්ම රටට අවශ්‍ය සහල් ප්‍රමාණය ලබාදීමට බොහෝ කැපකිරීම් සිදුකරන පිරිසකි. එහෙත් එදා සිට අද දක්වා අඳ ගොවීන් සුරක්ෂිත කෙරෙන වැඩපිළිවෙළක් නොමැති බව අඳ ගොවීන්ගේ සංවිධාන සඳහන් කරන කාරණයකි. වර්තමානය වනවිට අඳ ගොවීන්ට විශාල ගැටලු ප්‍රමාණයක් මතුවී තිබෙන බවත්, මේ නිසා සියලුම අඳ ගොවීන් කුමන හෝ ගැටලුවක් හේතුවෙන් දුෂ්කරතාවන්ට පත්ව සිටින බවත් එම පිරිස් පෙන්වා දෙති. මේ පිළිබඳව සාකච්ඡා කිරීමට අද අප ලංකා අඳ ගොවි සංවිධානයේ කැඳවුම්කරු ජයන්ත ව

අපි ඒ හැම දෙනා එක්කම ඉන්නවා. බොදුබල සේනා සංවිධානය හා මුස්ලිම් අන්තවාදී ප්‍රශ්න සම්බන්ධව මේ රට තුළ ලොකු කතාබහක් පවතිනවා. පසුගිය ඉරිදා සිදු වුණේ අහඹු සිදුවීමක් නෙමෙයි. කාලයක් තිස්සේ සැලසුම් කළ සිද්ධියක ප්‍රතිඵලයක්. 2001 වසරේදී චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග මහත්මිය ජනාධිපතිනිය ලෙස කටයුතු කළා. එම කාලයේ යම්යම් සංසිද්ධි ඇති වුණාට පස්සේ චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග මහත්මිය බුද්ධ ශාසන ජනාධිපති කොමිසමක් පත්කළා. එම කොමිෂන් සභාවේ වාර්තාව 2002 දී එළිදැක්වුවා. මුස්ලිම් අන්තව

මෙරට ක්‍රිස්තියානි පල්ලි කිහිපයක් සහ කොළඹ ප්‍රධාන පෙළේ හෝටල් කිහිපයක් ඉලක්ක කරගනිමින් මුස්ලිම් අන්තවාදීන් පිරිසක් විසින් එල්ල කරන ලද පාස්කු ඉරිදා මරාගෙන මැරෙන බෝම්බ ප්‍රහාර මාලාව රට තුළ ආන්දෝලනයක් ඇති කළේය. මේ ප්‍රහාරයන් එල්ල කළ ත්‍රස්තවාදීන් සමග සම්බන්ධ බව කියමින් දේශපාලන නියෝජිතයන් කිහිප දෙනෙකුට චෝදනා එල්ල වූ අතර, කර්මාන්ත හා වාණිජ කටයුතු, දිගුකාලීන අවතැන් වූ පුද්ගලයන් නැවත පදිංචි කිරීම්, සමූපකාර සංවර්ධන හා වෘත්තීය පුහුණු හා නිපුණතා සංවර්ධන

මෙය ක්‍රියාත්මක වූයේ ඉස්ලාමීය ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපාරයක් වශයෙනි. %වහාබ්වාදය^ අතිතත්වාරක්ෂක (Ultraconservative) ආගමික සම්ප්‍රදායයක් වශයෙන්ද හඳුනා ගනු ලැබේ. වහාබ්වාදයේ ඇති මූලික සංකල්පය නම් තවුහිද් සංකල්පයයි. තවුහිද් යනු එක් දෙවි කෙනෙකු පමණත් වන්දනා කිරීමයි. සර්වබලධාරී දෙවියන් වහන්සේ හැර වෙනත් කිසිවෙකුත් වන්දනාමාන නොකළ යුතු බව වහාබ්වාදීහු පිළිගනිති. වහාබ්වාදයම ඇතැම් අවස්ථාවලදී සලාෆිවාදය හෝ මුවහ්හිද්වාදය වශයෙන් ද හඳුන්වන අවස්ථා තිබේ.

රටේ ජනතාවත්, රටේ සම්පත් හා අනෙකුත් දෑත් ආරක්‍ෂා කරදීම රජය සතු වගකීමකි. එහෙත් අද දවස වනවිට එම වගකීම නිසි ලෙස ඉටු කිරීමට රජයට නොහැකි වී තිබේ. ගෙවීගිය දශක පහ සැලකීමේදී විශාල ලෙස මිනිස් ජීවිත අහිමි වූ ක්‍රියාකාරකම් හතරකට ප්‍රධාන වශයෙන් මෙරට ජනතාවට මුහුණ දීමට සිදු විය.

පාස්කු ඉරිදා බෝම්බ ප්‍රහාරය වසර 10කට ආසන්න කාලයකට පසුව ශ්‍රී ලංකාවේ සිදු වූ පළමු මරාගෙන මැරෙන බෝම්බ ප්‍රහාරය බව සැබැවි. එයින් අප කම්පනයට පත්වූ බවත් ඒ කම්පනයෙන් යම් දෙගිඩියාවකට ලක්වූ බවත් සැබැවි. එහෙත් මෙවැනි තත්ත්වයකට මුහුණදෙන්නේ ස්විට්සර්ලන්තය, නෝර්වේ හෝ ෆින්ලන්තය හෝ නොවේ. මේ ශ්‍රී ලංකාවයි. අවුරුදු 30ක් තිස්සේ ලෝකයේ ප්‍රබලම ත්‍රස්තවාදී සංවිධානය සමග සටන් කළ, එය ජයගත් ශ්‍රී ලංකාවයි.

ග්‍රීසියේ විසූ ඉපැරණි දාර්ශනිකයන් හඳුන්වනු ලබන්නේ පූර්ව සොක්‍රටික දාර්ශනිකයන් වශයෙනි. ඔවුහු බොහෝ දෙනෙක් ද්‍රව්‍යවාදීහු වූහ. ඔවුන් ඇසූ සද්භාවී ප්‍රශ්නයක් තිබේ. එනම්, අප ජීවත් වන විශ්වය නිර්මාණය වූයේ කෙසේද යන්නය.

කැලෑ ගිනිගැනීම් ලොව සෑම රටකම පාහේ වියළි කාලගුණික තත්ත්වයක් පවතින විට දැකගත හැකි තත්ත්වයකි. වෙනත් රටවල ලැව්ගිනි තත්ත්ව පැවතියද, මෙරට ලැව්ගිනි ඇති නොවේ. ඒ අනුව මෙරට කැලෑ ගිනිගැනීම් සිදුවනුයේ මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙනි. විශේෂයෙන් මිනිසුන් විසින් සිදු කරනු ලබන අපරික්‍ෂාකාරී ක්‍රියාකාරකම් මෙයට හේතු වී තිබේ.

නම්බු නාම ලද ඇමතිවරයෙකු දුරකථනයෙන් භික්ෂුවකට නොහොබිනා ලෙස බැණවැදීමේ සිද්ධියක් සම්බන්ධයෙන් සහ ත්‍රිපිටකය ලෝක උරුමයක් ලෙස යෝජනා කළ උත්සවයේදී අනෙක් නිකායන්ට අසාධාරණයක් වන පරිදි අසුන් පනවා තිබුණේ යැයි භික්ෂූන් වහන්සේලා සහ ජනතාව අතර පසුගිය සතියේ සංවාදයක් ඇති විය. මේ ඒ පිළිබඳව අප විවිධ පාර්ශ්වයන්ගෙන් විමසා ලබාගත් තොරතුරුය.

තුන්වැනි ලෝකයේ රටවල් එදිනෙදා මුහුණදෙන බොහෝ ගැටලුවලට එක් හේතුවක් නම් එම රටවල ආයතන පද්ධතිය හා සමාජය අධික ලෙස දූෂණය වී තිබීමය. එය ලෝකයේ දියුණු බටහිර රටවල් කිහිපයක් හැරුණුකොට සෑම සමාජයකම පාහේ වසංගතයක් ලෙස පැතිර ගොස් තිබේ.

මේ වනවිට පවතින වියළි කාලගුණික තත්ත්වය මත රටේ විවිධ ගැටලු මතු වී තිබේ. එම ගැටලුකාරී තත්ත්වයන් හමුවේ මහජනතාව වශයෙන් කටයුතු කළ යුත්තේ කෙසේද? යන්න පිළිබඳව ජනතාව දැනුවත් කිරීම සඳහා රාජ්‍ය පරිපාලන හා ආපදා කළමනාකරණ අමාත්‍යාංශය මගින් පසුගියදා මාධ්‍ය හමුවක් සංවිධානය කර තිබිණි. මේ එහිදී විවිධ අංශයන්හි නිලධාරීන් විසින් ඉදිරිපත් කළ අදහස්ය.

චින්තනයේ නිදහස යනුවෙන් පොදුවේ හැඳින්වෙන්නේ කිසියම් පුද්ගලයෙකුට වෙනත් බාහිර පාර්ශ්වයන්ගේ බලපෑමෙන් තොරව කිසියම් කරුණක්, දෘෂ්ටිවාදයක්, සිතුවිල්ලක් දැරීමේ ඇති අයිතියයි. ආගම පිළිබඳ නිදහස, ප්‍රකාශනය පිළිබඳ නිදහස ආදිය ආරම්භ වීමේ මුල පවතින්නේ චින්තනයේ නිදහස පිළිබඳ අයිතිය මතයි.

සෑම වසරකම වැසි රහිත කාලවලදී විදුලි අර්බුදයකට මුහුණ දීමට මෙරටට සිදුව තිබේ. මෙය තවත් අවුරුදු කිහිපයක් යනතුරු විසඳුමක් නොලැබෙන ගැටලුවක් බවට විදුලි ඉංජිනේරුවෝ පවසති. සත්‍ය වශයෙන්ම අප රටට මෙයට විසඳුම් නොමැතිද? ඒ පිළිබඳ විමසීමට බලශක්ති පිළිබඳ විශේෂඥ දැනුමක් සහිත ඉංජිනේරුවෙකු වන පරාක්‍රම ජයසිංහය මහතා අදට සම්බන්ධ කර ගතිමු.

archaeology.lk කියන්නේ ලංකාවේ තරුණයින් පිරිසක් විසින් නිර්මාණය කරන ලද සිංහල බසින් ක්‍රියාත්මක වන පුරාවිද්‍යාව, ඉතිහාසය වැනි විෂය ක්‍ෂේත්‍ර ආවරණය කරන ලොව වටා පිරිස අතර ජනප්‍රියම විෂයානුබද්ධ වෙබ් අඩවියයි. 2009 වසරේදී ආරම්භ වූ මෙම archaeology.lk වෙබ් සමූහය 2019 වසර වන විට වසර 10ක් සම්පූර්ණ වෙනවා. ඒ ගැන කතා කරන්න අපි සම්බන්ධ කරගත්තා එහි සම ප්‍රාරම්භකයින් වන අනුරාධ පියදාස මහතා හා චන්දිම අඹන්වල මහතා.

රනිල් වික්‍රමසිංහ මේ ගෙවමින් සිටිනුයේ ඔහුගේ දේශපාලන දිවියේ හතරවැනි දශකයයි. ඔහු අඛණ්ඩව අවුරුදු හතළිස්එකක් ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කර තිබේ. ඔහු ලෝකයේ මේ මොහොතේ ජීවත් වන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයන් අතර වැඩිම අත්දැකීම් සහිත දේශපාලනඥයෙකුද වේ. ඔහු ඔහුගේ වෘත්තීය ජීවිතය තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ සමාජය, ආර්ථිකය හා දේශපාලනය ක්‍රමිකව වෙනස් වෙමින් පැමිණීම හොඳින් දැක තිබේ. එසේම රට තුළ පැවැති දීර්ඝකාලීන සිවිල් අරගල දෙකක් අත්දැක තිබේ. පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ධුරයේ සිට අ

අයවැය යෝජනාවලිය හා පවතින දේශපාලන තත්ත්වයන්පිළිබඳඅභ්‍යන්තර, ස්වදේශ කටයුතු සහ පළාත් සභා හා පළාත් පාලන රාජ්‍ය අමාත්‍යජේ.සී.අලවතුවල මහතා සමග පැවැත්වූ සාකච්ඡාවක සටහනක් පහතින් දැක්වේ.

තිරසර සංවර්ධනය සඳහා රටක් වශයෙන් සාර්ථක වීමට නම්, සොබා දහමෙන් ලබාදෙන සහ ලබා ගන්නා සියලු දෑ පිළිබඳ අවධානයෙන් සහ අවබෝධයෙන් සිටීමේ උචිතතාව වැදගත් වේ. ශ්‍රී ලංකාව ආසියාතික රටක් වශයෙන් ලෝකය විසින් හඳුනන හෙයින්ද, සොබා සෞන්දර්යේ දායාද බොහෝමයක් මෙරටට අපූර්ව ආකාරයෙන් දායාද වී ඇති හෙයින්ද ඒ සියලු සම්පත් ආරක්‍ෂා කිරීමේ වගවීම සියලු මනුෂ්‍යයන් සතුව පවතින්නකි.

ශ්‍රී ලංකාවේ නවෝත්පාදන සිදුවීම ලෝකයේ දියුණු රටවලට සාපේක්ෂ ලෙස ඉතා පහළ මට්ටමක පවතී. ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයට අනුව ශ්‍රී ලංකාව පවතින්නේ 88 වැනි ස්ථානයේය. ස්විට්සර්ලන්තය මෙම දර්ශකයේ අංක එකට සිටී. ඉන්පසුව නෙදර්ලන්තය, ස්වීඩනය, එක්සත් රාජධානිය, සිංගප්පූරුව, ෆින්ලන්තය, ඩෙන්මාර්කය, ජර්මනිය වැනි රටවල ක්‍රියාත්මක වෙයි.

ගොවියාත් කෘෂිකර්ම උපදේශකවරයාත් අතර ඇත්තේ ගසට පොත්ත වැනි බැඳීමකි. එහෙත් කෙතේ දහදිය හෙළන ඔවුන්ගේ ආර්ථිකයට අනුබල සපයන කෘෂිකර්ම උපදේශකවරුන් තවත් මහා ඛේදවාචකයකට පත්ව සිටිනවා යැයි පවසමින් ඔවුන් රටේ මහතැන්වලට තම අහිමි කළ අයිතීන් ලබාගැනීමට බලපෑම් කරන්නේ නම්? ඉකුත් 6 වන දින ගන්නෝරුව සිට පේරාදෙණිය කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තු මූලස්ථානය දක්වා ඇදුණු මහා පෙළපාලිය පැවසුවේ එවැනි කතාවකි. අද හෙටම තවත් මහා වර්ජනයකට පෙළගැසීමේ රතු එළියකි. අපි ඒ සම්බන්ධයෙන් මධ්‍යම රජයේ කෘ