අක්කර ලක්‍ෂ තුනකට වැඩි පරිසර පද්ධතියකින් සමන්විත විල්පත්තු ජාතික වනෝද්‍යානය ලංකාවේ විශාලතම ජාතික වනෝද්‍යානය ලෙස සැලකේ. විල්ලු 40ක් ඇති ලංකාවේ එකම වනෝද්‍යානයද වන මෙම භූමිය තුළ සත්ත්ව විශේෂ 370ක් වාර්තා වී තිබේ.

ජාතික රූපවාහිනියේ වැඩසටහන් නිෂ්පාදකවරයෙකු ලෙස දශක තුනකට ආසන්න කාලයක් තිස්සේ කටයුතු කරන ඔහු පරිසරයේ අසිරිය සහ පරිසරය රැකගැනීමේ වැදගත්කම පසක් කිරීම උදෙසා සිදු කළ සන්නිවේදන කාර්යය සුළුපටු නොවේ. වාර්තා වැඩසටහන් නිෂ්පාදනයේදී පරිසරය සම්බන්ධ වැඩසටහන් සඳහා පුළුල් අවකාශයක් ලබාදුන් ඔහු, ශ්‍රි ලංකා ජාතික ජායාරූප කලා සංගමයේ සභාපතිවරයා සේම, ශ්‍රී ලංකා රූපවාහිනී සංස්ථාවේ ජ්‍යෙෂ්ඨ නිෂ්පාදක කංචන මාරසිංහ ය. මේ කතාබහ ඔහු සමගිනි. මෙම සටහන සමග පළවන වනජීවී ඡායාරූප

පාරිසරික විද්‍යාඥයන් පෙන්වා දෙන පරිදි නූතනයේ වඩාත් අවධානයට ලක්ව ඇති පරිසර පද්ධතිය වන්නේ තෙත්බිම්ය. එයිනුදු කරදිය ආශ්‍රිත තෙත්බිම් සඳහා මූලික ස්ථානයක් හිමි වන බවට ඔවුහු සඳහන් කරති. එබැවින් එළඹෙන 26 වැනිදාට යෙදෙන ලෝක කඩොලාන දිනයට සමගාමීව කරදිය තෙත්බිම් ආරක්ෂා කිරීමෙහිලා ඔබේ යුතුකම හා වගකීම මතක්කර දීමට ශ්‍රී ලංකා වයඹ විශ්වවිද්‍යාලයීය ජලජීවී වගා අධ්‍යයනාංශයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය, සාගර විද්‍යා පර්යේෂිකා ආචාර්ය සෙව්වන්දි ජයකොඩි මහත්මිය අද

1976 ජූනි 23දා එල්ලා මරණ ලද චන්ද්‍රදාස හෙවත් හොඳ පපුවා ලංකාවේ අවසන් වරට එල්ලුම් ගහට නියම වී එල්ලා මරා දමන ලද පුද්ගලයාය. ජේ.එම්.චන්ද්‍රදාස මරා දමන ලද්දේ සිය පෙම්වතිය මරා දැමීම හේතුවෙනි. නමුත් චන්ද්‍රදාස තමාගේ ඇස් දන්දෙන ලෙසට අවසන් වශයෙන් ඉල්ලීමක්ද කර තිබිණි

ආණ්ඩුවෙන් ඉවත් වූ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ 16 දෙනාගේ කණ්ඩායම මේ වනවිට ඒකාබද්ධ විපක්ෂය සමග එක් වී සිටියි. එම 16 දෙනාගෙන් දයාසිරි ජයසේකර මහතා 16 දෙනාගේ කණ්ඩායමෙන් ඉවත් වී සිටින බවටද රට තුළ කතාබහක් ඇති වී තිබේ. මේ පිළිබඳ සහ එම කණ්ඩායමේ ඉදිරි වැඩ කටයුතු පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ඩිලාන් පෙරේරා මහතා සමග අද කතාබහක නිරත විය

අසාර්ථක, අදූරදර්ශී වත්මන් ආණ්ඩුවේ පාලනයට එරෙහිව ඒකාබද්ධ විපක්‍ෂය විසින් සංවිධානය කරනු ලබන ජනබලය කොළඹට දැවන්ත විරෝධතා පාගමන සඳහා සියලු කටයුතු සූදානම් වෙමින් පවතින අවස්ථාවක මෙම සතියේ කුරහන් සුවඳ තීරු ලිපිය ලිවීමට සිදුව තිබේ.

එල්.ටී.ටී.ඊ. සංවිධානය නැවත ගෙන ආ යුතු බවට රාජ්‍ය අමාත්‍යවරියකව සිටි විජයකලා මහේෂ්වරන් ප්‍රසිද්ධියේ කළ ප්‍රකාශය පිළිබඳ සමාජය ඉදිරියේ දේශපාලනඥයන්, විද්වත් ප්‍රජාව හා පුරවැසියා ස්වකීය මත ප්‍රකාශ කළද, සැබෑ ලෙස එය රාජ්‍යයේ එකීයත්වයට හානියක් වනවාද, නැද්ද එවන් අවස්ථාවක රටක දේශපාලනඥයන්, බුද්ධිමතුන් ක්‍රියා කළ යුත්තේ කෙ‍ෙස්ද යන්න පිළිබඳ වීමසීම සඳහා ප්‍රවීණ දේශපාලන විචාරක මොහාන් සමරනායක මහතා %අද^ට සම්බන්ධ කර ගත්තෙමු. ඔහු ඒ පිළිබඳ දැක්වූයේ මෙවන් අදහසකි.

ලංකාවේ දේශපාලනය තුළ ඇතිවෙමින් තිබෙන නව ප්‍රවණතාවල පැහැදිලි චිත්‍රයක් පසුගිය සති කිහිපයේදී නිර්මාණය විය. විශේෂයෙන්ම විපක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා සම්බන්ධයෙන් අනාගතයේදී ඇතිවිය හැකි වියවුලේ ස්වභාවය කැපී පෙනුණි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ විසින් ඉදිරිපත් කළ වියත්මග වෙනුවෙන් එම පිල කෙරෙහි ඇති විරෝධය සමනය කරනු වස් ඔවුන් විසින් එහි නම හරි මග ලෙස වෙනස් කරනු ලැබීය. එසේම ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, පොදුජන එක්සත් පෙරමුණේ දේශපාලන කාර්යාලය හා ප්‍රධාන කාර්යාලය වන නෙළුම් මාවතට

තෙල් මිල වැඩි කළ පසුව අඩුකර නැවත වැඩි කිරීම ගැන රටම කතා කරන්නට විය. රටම උණුසුම් කළ තෙල් මිල කතාව ආරම්භ වූයේ පස්වැනිදා මහා භාණ්ඩාගාරයේ පැවැති තෙල් මිල සූත්‍ර කමිටු රැස්වීමෙනි.

අපේ රට සත්ත්ව හා ශාක විශේෂවලින් ලොව අෙනකුත් රටවලට වඩා ඉතාමත් පොහොසත් රටක් ලෙස ජාත්‍යන්තරය ඉදිරියේ නමක් දිනාගෙන තිබුණි. මේ නිසාම ජෛව විවිධත්වය අතින් ඉහළම රටවල් 25 අතරට ඇතුළත් වීමටත් ශ්‍රී ලංකාවට හැකි විය.

කෘෂිකර්ම හා වැවිලි ක්ෂේත්‍රයේ ගොවි ජනතාව නිෂ්පාදන අලෙවි කිරීමේදී මුහුණ දී ඇති දුෂ්කරතාව සම්බන්ධව එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධාන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී රංජිත් ද සොයිසා මහතා %අද^ පුවත්පතට ඉදිරිපත් කළ අදහස් ඇසුරින් මෙම ලිපිය සකස් වී තිබේ.

වසර ගණනාවක් පුරා දෛනික පරිභෝජනයෙන් ඉවතලන බොහෝ දේ කිසිදු පරිසර ආරක්‍ෂණයකින් තොරව බැහැර කිරීම හේතුවෙන් නොයෙකුත් ගැටලුකාරී තත්ත්වයන්ට ලාංකේය සමාජයට මුහුණ දීමට සිදුව තිබේ. එමෙන්ම එයට සාපේක්‍ෂව පරිසරයටද සිදු වූ හානිය නිමා කළ නොහැකිය. නමුත් පරිසරයට අහිතකර පොලිතින් හා ප්ලාස්ටික් තහනම් කිරීමත්, ඒ හා සම්බන්ධ නීති ක්‍රියාත්මක කිරීමත් නිසා බොහෝ අය දැන් දැන් පරිසර හිතකාමී දේ භාවිතයට යොමු වීමේ ප්‍රවණතාවක් දක්නට ලැබේ.

සාගර දූෂණය සම්බන්ධයෙන් මෙරට ඇති නොදැනුවත්භාවය සහ නොසැලකිලිමත්භාවය හේතුවෙන් ශ්‍රී ලංකාව මේ වන විට වාර්ෂිකව ප්ලාස්ටික් ටොන් මිලියන 1.59ක ප්‍රමාණයක් සාගරයට මුදා හරිමින්, ලෝක වර්ගීකරණය අනුව වැඩියෙන්ම ප්ලාස්ටික් අපද්‍රව්‍ය පරිසරයට බැහැර කරන රටවල් අතරින් පස්වැනි ස්ථානයට පත්ව තිබීම ඉතාමත් කනගාටුදායකය.

අරාජිකවාදය යැයි කියූ පමණින් බොහෝ දෙනෙකු තුළ ජනිත වනුයේ %බංකොළොත්භාවය^ පිළිබඳ අදහසකි. එහෙත් එය දාර්ශනික මතවාදයක් බව දන්නේ සුළු පිරිසකි. අරාජිකවාදයෙන් අදහස් කෙරෙනුයේ රාජ්‍යය වෙතින් සිදු වන මර්දනය පිටුදැකීමය. සමාජය, සමාජය මගින් සබුද්ධික අයුරින් පාලනය වීම මෙහිදී අපේක්‍ෂා කෙරෙන අතර රාජ්‍යයක බලහත්කාරයෙන් මිදීම එහිදී සිදු වෙයි.

සොබා දහම සුරක්‍ෂිත කිරීම වර්තමානය උදෙසා නොව අනාගතය උදෙසා වන ආයෝජනයක් බව සිහිකැඳවීම උදෙසා %අද^ මාධ්‍ය මෙහෙවරේ %සොබා බදාදා^ට පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ උද්භිද විද්‍යා අධ්‍යයනාංශයේ විශ්‍රාමික මහාචාර්ය නිමල් ගුණතිලක මහතා සම්බන්ධ කර ගතිමු. සිය දැනුම, පරිපූර්ණත්වය තුළින් වනාන්තර රැකගැනීම උදෙසා දෙස්විදෙස් පර්යේෂණයන්හි යෙදෙමින් ජාත්‍යන්තර කීර්තියට පත් ඒ මහතා, පරිසරය සුරැකීම උදෙසා සවිමත් දෙවැනි පෙළක් නිර්මාණය කිරීමේ ප්‍රබල පුරෝගාමියෙකි.

උපතින්ම ආබාධිත තත්ත්වයට පත් කෑගල්ල, වල්දෙණිය ප්‍ර‘දේශයේ තරුණියක මෙරට ප්‍රථම වතාවට අධ්‍යාපන පොදු සහතික පත්‍ර සාමාන්‍ය පෙළ විභාගයට, උසස් පෙළ විභාගයට සහ විශ්වවිද්‍යාලයේ සියලු විභාගවලට වාචිකව පිළිතුරු සපයා ඉන් විශිෂ්ට ලෙස සමත් වීමෙන් පසු පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙන් පසුගියදා ‍උපාධිය හිමිකර ගත්තාය

වර්තමානය වන විට පාතාලය හිස ඔසවා තිබෙන ආකාරය පිළිබඳ ඔබට අමුතුවෙන් සඳහන් කළ යුතු නොවේ. නීතිය හා සාමය භාර අමාත්‍යවරයා පසුගියදා මාධ්‍ය සාකච්ඡාවකදී ප්‍රකාශ කළ ඉලක්කම් කිහිපයකින්ම මෙවර කුරහන් සුවඳ තීරු ලිපියට ප්‍රවේශයක් ගනිමි. ඔහු සඳහන් කළේ, මේ වසරේ ගතවූ මාස හය තුළදී මිනීමැරුම් 214ක් වාර්තා වී තිබෙන බවයි. මෙයින්ම වත්මන් ශ්‍රී ලංකාවේ නීතිය හා සාමයේ ක්‍රියාකාරීත්වය පිළිබඳ අමුතුවෙන් සඳහන් කළ යුතු නොවේ.

බරපතළ වංචා දූෂණ විමර්ශනය කිරීම සඳහා දිනපතා නඩු විභාග කිරීමට විශේෂ මහාධිකරණයක් ආරම්භ කිරීමට මේ දිනවල සූදානම් වේ. එබැවින් ඒ පිළිබඳව සාකච්ඡා කිරීමට අධිකරණ හා බන්ධනාගාර ප්‍රතිසංස්කරණ අමාත්‍ය තලතා අතුකෝ‘රාළ මහත්මිය සම්බන්ධ කර ගැනීමට අප සිතුවෙමු. මේ අප ඇය සමග සිදුකළ සාකච්ඡාවයි.

විශ්වවිද්‍යාල සිසුවා උපාධිධාරියෙකු ලෙස සමාජයට ප්‍රවේශ වීමේදී ඔහු හෝ ඇය මුහුණ දෙන ප්‍රබල ගැටලුව වන්නේ තරගකාරී රැකියා ඉලක්කයයි. රජයේ හෝ පෞද්ගලික අංශයේ රැකියාවක් අපේක්ෂා කරන ඔවුන්ට රැකියා වෙ‍ෙළඳ පොළට ප්‍රවේශ වීමේදී නොයෙක් ගැටලුකාරී තත්ත්ව මතු වේ. එහිදී වඩාත්ම බරපතළ ගැටලුව වනුයේ ලබා ඇති උපාධිය හා රැකියා ස්වභාවය අතර ඇතැම් විට පරස්පරතා ඇති වීමය. ඒ තුළ අතරමං වනුයේ උපාධිධාරියාය. ඇතැම් විට දේශපාලනීකරණය වී ඇති සමාජය තුළ රැකියා අවස්ථා හිමිවීමද සිදුවන්නේ ඒ ර

’’අවුරුදු 06 ළමයෙක්ව දූෂණය කරලා මරලා තියෙනවා. අපි ජනාධිපතිතුමාව පත්කළේ ඇයි කියලා හිතෙනවා. එතුමා පක්ෂය ගැන හිතනවා මිසක් අපේ ජනතාව ආරක්ෂා කරන්නේ නෑ. නිදහසේ පාරේ යන්න ඕන නම් එල්.ටී.ටී.ය යළි අත ඔසවන්න ඕන.’’

මේ මොහොතේ ඔබ සිටින්නේ සතුටින්ද යැයි කිව හැක්කේ ඔබටම පමණකි. මන්ද එයට සත්‍යම පිළිතුර ඇත්තේ ඔබ ළඟම මිස වෙන කිසිවෙකු ළඟ නොවන බැවිනි. අප ජීවිතයෙන් සොයන සතුට එකිනෙකාට සා‍පේක්‍ෂ වන බැවින් එකෙකුගේ සතුටට හේතු වන දෙයම තවකෙකුගේ අසතුටටද හේතු විය හැකිය.

මිෂෙල් ෆූකෝ යනු ලෝක ඉතිහාසයේ එතෙක් මෙතෙක් බිහි වූ විශිෂ්ටතම බුද්ධිමතුන් අතරට නිතැතින්ම එක් වන්නෙකි. ප්‍රංශ ජාතිකයෙකු වන මිෂෙල් ෆූකෝ 1926 වසරේ උපත ලබන අතර, මිය යන්නේ 1984 වසරේදීය. මරණයට හේතුව ඒඩ්ස් රෝගයයි. ඒඩ්ස් රෝගයෙන් මියගිය පළමු ප්‍රසිද්ධ ප්‍රංශ ජාතිකයා වන්නේද ෆූකෝය.

ශ්‍රී ලංකාවේදී ‘කටුපොල්’ ලෙසින් හැඳින්වෙන ලොව පුරා ඉහළ ඉල්ලුමක් ඇති ‘Palm Oil’ සඳහා දැවැන්ත විරෝධයක් මේ වන විට උද්ගත වෙමින් පවතින්නේ ඒ හරහා ජෛව විවිධත්වයට හා ජන ජීවිතයට සිදුවන හානිය පිළිබඳ අවධානය යොමු වීමත් සමගිනි. එය එසේ වන බවට ලොව ඇතැම් පර්යේෂණ වාර්තාද මේ වන විට පෙන්වා දී තිබේ. කෙසේවුවද මේ සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේදී වැඩිදුර අධ්‍යයනයන් හා පර්යේෂණ සිදුව නොමැති බවද සඳහන්ය. ඒ අනුව ‘කටුපොල්’ වගාව සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර විමසීම සඳහා රුහුණු විශ්වවිද්‍යාලය

සමුද්‍ර දූෂණය සම්බන්ධයෙන් හා කොරල්පර හානිය පිළිබඳ නිසි අවධානයක් නොමැතිවීම නිසා ශ්‍රී ලංකාව මේ වන විට කොරල් සම්පත අහිමිවීමේ අවදානමකට ලක්ව සිටියි. ඊට නිසි පියවර ගැනීමට මෙන්ම රජය මෙන්ම ජනතාවද උත්සුක විය යුත්තේ ඉන් අත්වන ප්‍රතිවිපාක සහ පාරිසරික, ආර්ථික මෙන්ම සාමාජීය වශයෙන් වන හානි සුළුපටු නොවන නිසාවෙනි. මේ පිළිබඳව අප මෙම විද්වත් සාකච්ඡා සටහන ගෙන එන්නේ සමුද්‍රීය පරිසර ආරක්ෂණ අධිකාරියේ සාමාන්‍යාධිකාරී ආචාර්ය ටර්නි ප්‍රදීප් කුමාර මහතා සමගිනි.

දෙපාවල ඇතිවන නහරගැට ගැසීම ඉතාම සුළභ තත්ත්වයක්. විශේෂයෙන්ම මැදිවිය සමග මේ ගැටලුව බොහෝ දෙනෙක් අත්විඳින නමුත් මෙම තත්ත්වය තරුණ වයසේ අයටත් ඇතිවෙන්න පුලුවන්. දෙපාවල ඇතිවන තත්ත්වයක් නිසා බොහෝ දෙනෙක් මේ තත්ත්වයට ශල්‍යකර්ම කරගන්නට අකමැතිබවක් පලකරනවා.එවැන්නන් රෝග සුවය සඳහා ඖෂධ ප්‍රතිකාර පිළිබඳ පමණක් උනන්දුවක් දක්වතත් සමහර අවස්ථාවලදී ඇතැම් පුද්ගලයින්ට ශල්‍යකර්ම යෙදීම අත්‍යවශ්‍ය අවස්ථා පැවතිය හැකිය. නහර ගැට ගැසීම නැති නම් වෙරිකෝසිස් වේන් යනුවෙන් හඳුන්වන මේ

‍නිව්යෝක් ටයිම්ස් පුවත් සේවය පළකළ අසත්‍ය ලිපිය හේතුවෙන් ආණ්ඩුවට දැන් ජනතාවගේ ප්‍රශ්න අමතක වී ඇති බව පෙනේ. ඉන්දියාව, චීනය, ඇමෙරිකාව අතර ඇති කඹ ඇදීමේ තරගයට ශ්‍රී ලංකාව යොදාගැනීමේ ප්‍රතිවිපාක අවසානයේදී මේ රටේ අහිංසක ජනතාවට ගෙවීමට සිදුවනු ඇත.

ඒකාබද්ධ විපක්‍ෂයේ සහෝදර දේශපාලන පක්‍ෂයක් වන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී වාමාංශික පෙරමුණේ ප්‍රධාන ලේකම්, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී වාසුදේව නානායක්කාර මහතා සාම්ප්‍රදායික මතවාදයන්ට බාහිරව අදහස් ඉදිරිපත් කරන්නෙකි. සමාජ ප්‍රශ්න හමුවේ පාර්ලිමේන්තුව තුළත්, ඉන් පිටතත් හඬ නගන්නෙකු වන ඔහු දරන ස්ථාවරය දැන ගැනීමට බොහෝ දෙනා බලා සිටිති. වර්තමානයේ සිදු කරන දේශපාලන කටයුතු සම්බන්ධව %අද^ පුවත්පත ඔහුගෙන් කරුණු විමසා සිටියෙමු.